Europa Środkowa – wymiary polityczne /wprawka/
Jest kilkadziesiąt postaci politycznie wybitnych, które – niezależnie od ich historycznej oceny – ustanowiły poczet „założycieli” Europy Środkowej. Wymieńmy choćby władców, wodzów, przywódców (z zastrzeżeniem, że niżej podpisany nie jest historykiem):
Estonia: Lembit, Larka, Sirk, Päts,Uluots, Birk, Rei, Sink-Kelam,
Łotwa: Lammekinus, Saski, Biron, Ulmanis, Vike-Freiberga,
Litwa: Mindaugas, Algirdas, Kęstutis, Trojdenas, Gedyminas, Jogaila, Vytautas, Smetona, Landsbergis,
Białoruś: Varonka, Szuszkiewicz, Łukaszenka,
Polska: Mieszko, Chrobry, Kazimierz Wielki, Batory, Piłsudski, Gomułka, Wojtyła, Wałęsa
Czechy: Marbod, Mojmir, Samon, Wacław, Przemysł-Ottokar, Karol, Masaryk, Havel,
Austria: Habsburgowie (Leopold, Rudolf, Ferdynand, Franciszek Józef)
Łużyce: Miliduch
Słowacja: Ratislav, Czak, Aba, Ákos, Bočkaj, Betlen, Bernolák, Šafařík, Štúr,
Ukraina: Oleg Mądry, Włodzimierz, Jarosław, Chmielnicki, Mazepa, Petlura,
Mołdawia: Bogdan, Aleksander Dobry, Stefan Wielki, Snegur,
Rumunia: Burebista, Decebal, Mihai Viteazul, Tudor Vladimirescu, Cuza, Karol II, Nicolae Ceauşescu,
Węgry: Atylla, Stefan Święty, Arpad, Geza, Horthy, Hunyady, Kossuth, Bem, Rákosi, Nagy
Bułgaria: Asparuch, Borys I Michał, Krum, Symeon, Szyszman, Karposz, Dymitrow, Żiwkow,
Serbia: Nemania, dynastia Stefanów, Karađorđe, Tito,
Bośnia i Hercegowina: Tvrtk, Vukćić, Mihailović, Tuđman,
Czarnogóra: Vojslav, Mihajlo,
Słowenia: Ivan Cankar, Ljudevit Gaj, Stanko Vraz, France Prešeren,
Chorwacja: Tomislaw, Koloman, Gundulić,
Macedonia: Aleksander, Crvenkovski;
Albania: Ali Pasza z Tepeleny, Zogu, Hodża, Berisha, Skënderbeu
* * *
Podkreślając ponownie, że powyższa „lista” jest amatorską próbą, wyrażam pogląd, że gdyby tych kilkadziesiąt osób zebrać dziś na jakiejś konferencji, to całkiem możliwe, że „przegłosowano” by wspólnotę interesu politycznego. Na ten interes składałyby się zapewne:
1. Obrona przed rugowaniem rodzimej przedsiębiorczości przez kapitał poza-środkowoeuropejski;
2. Ochrona zasobów poszczególnych krajów przed rabunkową eksploatacją bez korzyści dla tych krajów (przede wszystkim regaliów: kopaliny, wody, infrastruktura krytyczne, przestrzeń publiczna, prawa nadawania koncesji, licencji, certyfikatów);
3. Poszanowanie różnic kulturowych, w tym religijnych, etnicznych;
4. Budowa środkowo-europejskich sieci infrastrukturalnych;
5. Wzajemnicze instytucje gospodarcze, chroniące rynek środkowoeuropejski przed kolonizacją i wzmacniające konkurencyjność kontynentalno-globalną;
Pozostawiam ten szkic do dalszej „obróbki”.