Jednolita Rosja (Единая Россия, Yedìnaya Rossìya)?
Od ładnych kilku godzin trwają w Rosji igrzyska, sabat przy pojemnikach na głosy wyborcze. Wszystko jest jak zawsze: naród prowincjonalny idzie karnie głosować „na kogo trzeba”, a w miastach poza „siłą bezwładności i świętego spokoju” głosującą jak prowincja, choć z całkiem innych powodów – są dwie „siły” starające się w kampanii wyborczej opublikować swój podmiotowy pogląd: rozwichrzona inteligencja oraz nowi biezprizorni.
To są wszystko moje określenia, więc wyjaśniam:
1. „Na kogo trzeba”: jestem jak najdalszy od „rasizmu urbanizacyjnego”. Ludzie z prowincji mają jednak mierne rozeznanie w sprawach polityki, choćby dlatego, że dociera do nich wyłącznie oficjalna wersja świata „stamtąd”, którą mogą „przedyskutować” w stosunkowo niewielkich gronach, a głowy i starania są tam zajęte dosłowną doczesnością;
2. „Siła bezwładności i świętego spokoju”: to jest ten sam rodzaj „poparcia dla władzy”, jaki widzimy u nas, tyle że tam „władza” nie ma substytutu (jak do niedawna alternatywa PO-PiS). Partia władzy – raczej bezideowa, za to wprawna w rozmaitych grach – niech już robi co chce, byle wreszcie ustały rozmaite eksperymenty z demokracją, które w Rosji dramatycznie nie wyszły;
3. Rozwichrzona inteligencja (artyści, naukowcy, społecznicy, nosiciele „idei zachodnich”): to do niej zwraca się Miedwiediew, nie tyle licząc na pokonanie Putina (jeszcze nie, jeszcze nie on), ile mrugając politycznym okiem. A krytykujcie sobie, memłajcie rozmaite teorie i koncepcje, byle spokój był, no!
4. Nowi biezprizorni: kiedyś to była nietrafiona młodzież, której ani wrócić do rodzinnej wsi i miasteczka ze szkoły z internatem, ani urządzić się w miejskiej dżungli, gdzie miejskie żuliki grę w głupiego iwana zawsze wygrają. Dziś – to są grupy ludzi o podwyższonej adrenalinie (grzecznie nazywamy to ekstremizmem), część jej upuszczający na ulicy i w działalności „poza-rejestrowej”, część – w polityce;
Partii komunistycznej Ziuganowa nie liczę: będzie wymierać jak jej elektorat, choć w wyborach uzyskuje ona jeszcze (opadająco) 30-20 milionów głosów.
Kamaryle rządzące lubią obnosić się ostatnio z pojęciem Modernizacji. Nie inaczej jest w Rosji. To już trwa kilka lat (Miedwiediew mówił o tym w Polsce równo rok temu, dyskutowałem o tym też na konferencjach w Rostowie trzy i dwa lata temu). Składają się na ową Modernizację m.in. wolne wybory, rzeczywista konkurencja pomiędzy partiami, całkowity brak cenzury, zamiana MSW i FSB ( Federalna Służba Bezpieczeństwa) na służby bardziej efektywne i nawet wstąpienie Rosji do NATO (sic!). A przede wszystkim modernizacja technologiczna gospodarki rosyjskiej.
Na razie pozostaje owa modernizacja w obszarze aparatczykowskiej abstrakcji. Życie toczy się po swojemu, bez skłonności do zmian.
Anteną wzmacniającą (no bo nie think-tankiem) rozpowszechniającą tę modernizacyjną myśl jest INSOR (Instytut Sowriemiennogo Razwitija – słowo „sowriemiennyj” można tłumaczyć „współczesny” albo „nowoczesny”, jego angielska nazwa to Institute of Contemporary Development). Jak widać z powyższego, werbalny nacisk modernizacyjny wskazuje na przebudowę struktur (aparatu) i funkcjonowania państwa (służb). Gospodarka skupiona jest wokół sektora wydobywczego i prowizorycznego przetwórstwa.
Sądząc po frekwencji wyborczej (powtarzalnie – ok. 55-75% uprawnionych) – chodzeniem na wybory zajmują się w Rosji środowiska związane z lokalnym i centralnym dostępem do „owoców” (administracja, firmy komunalne, państwowe i nomenklaturowe), zdyscyplinowana od zawsze prowincja oraz ponadprzeciętnie zaangażowane środowiska miejskie (rozwichrzona inteligencja i nowi biezprizorni).
Wybory trwają. Zanim będę je przemądrzale komentował – posłucham co mówią na temat wyników „miejscowi”.
Tu wspomnę tylko jeszcze o czymś, co ma wymiar anegdotyczno-symboliczny.
Umyka nam to, co dla Rosjan jest oczywistością: nazwę „Jednolita Rosja” nadano w 1918 roku pociągowi pancernemu (ros. Бронепоезд "Единая Россия"), który powstał na użytek „białych” na północnym Kaukazie i służył kontrrewolucjonistom na terenach między morzami Kaspijskimi Czarnym oraz na Ukrainie (Armia Ochotnicza - ros. Добровольческая Армия, Dobrowolczeskaja Armija) – związek operacyjny białych podczas wojny domowej na południu Rosji w latach 1918 – 1920).
CDN…